Globalne ocieplenie, niebezpieczne szczepionki, teoria ewolucji, genetyka i sztuczna inteligencja – elementy współczesnej nauki, które generują mity, można by wymieniać praktycznie bez końca. Mity naukowe to mity dotyczące nauki, ale też te powstające jako jej „efekt uboczny”. Stanowią zwykle wynik przekładania niezrozumiałych dla laików dyskursów eksperckich na prostsze formy myślenia magicznego, spiskowego itp.
W „Mitologii współczesnej” staram się konsekwentnie unikać prostego przeciwstawienia faktów i mitów. Określenie „mit” nie oznacza tu więc po prostu „nieprawdy”, lecz specyficzny sposób myślenia oparty na redukcji złożoności, odrzuceniu wiary w specjalizację i polemizowanie z autorytetami w oparciu o „zdrowy rozsądek”.
Słyszeliście pewnie o patostreamerach? Nowa plaga. Tacy upadli YouTuberzy na wizji konsumujący litry alkoholu, rzucający wulgaryzmami i wdający się w bójki. A to wszystko za pieniądze od (często nieletnich) widzów, których nieustannie dopingują do kolejnych wpłat. O tym, że liderzy… Czytaj dalej
Wojowanie z edukacją seksualną w szkole pod hasłem „stop pedofilii” jest dokładnie tym samym, czym byłby zakaz opowiadania o przepisach drogowych pod hasłem „ratujmy dzieci przed śmiercią na pasach”. Ustawa pod hasłem „stop pedofilii” przeszła właśnie pierwsze czytanie i została przez… Czytaj dalej
Co łączy pseudonaukę z polityką Donalda Trumpa? Brexitowców i zwolenników Wielkiej Lechii? Ruchy antyszczepionkowe z naszą rodzimą prawicą? Odpowiedzią na tę zagadkę jest kult przeszłości połączony z nieufnością wobec przyszłości. Hasła „powrotu do natury” i „powrotu do dawnej wielkości”, odrzucenie „big… Czytaj dalej
Jeżeli jesteś naukowcem – na pewno znasz to uczucie. (Dotyczy także studentek, doktorantów czy nawet pasjonatów określonej dziedziny wiedzy). U cioci na imieninach, na imprezie wśród znajomych, w tramwaju, autobusie albo w szatni po treningu pada całkiem zwyczajne pytanie: „czym… Czytaj dalej
W Pruszkowie (i okolicach) nie ma epidemii. Szkoły są otwarte, wojsko i policja nie wyszły na ulicę, życie toczy się normalnie. Zachorowało na razie 14 osób. Przed wprowadzeniem obowiązkowego programu szczepień zdarzały się lata, gdy w Polsce na odrę chorowało… Czytaj dalej
Dziś porozmawiamy o grawitacji. Moim gościem w studio będzie astrofizyk prof. Kip Thorne (laureat Nagrody Nobla za udział w obserwacji fal grawitacyjnych) oraz pan Kazimierz z Poznania, który wierzy, że grawitacja nie istnieje, a puszczone przedmioty w cudowny sposób unoszą… Czytaj dalej
Nie znoszę maszerowania. W zasadzie to jeszcze nigdy nie byłem na żadnym marszu. A jednak w niedzielę wybieram się z rodziną na „Marsz dla nauki”. Chcecie wiedzieć, co mnie przekonało, żeby się ruszyć z kanapy? Kultura protestu to za mało… Czytaj dalej
Media społecznościowe przyniosły komunikacyjne trzęsienie ziemi. Całkowicie zmieniły stabilny od kilkuset lat układ sił między „uprzywilejowanymi nadawcami” a „zwykłymi ludźmi”. Przed zaledwie dekadą (Facebook powstał w 2004 r., Twitter w 2006 r.) sprawdzone przez wieki sposoby na budowanie wizerunku i… Czytaj dalej
Pseudonauka proponuje opowieść o dziejach świata, w której ludzie od początku byli najważniejsi, cała natura jest im podporządkowania, a globalne ocieplenie to kolejny spisek. Jest niezwykle atrakcyjna, bo w miejsce „pustych eonów”, które opisuje współczesna nauka, podstawia „sensowny kalendarz” pełen wydarzeń… Czytaj dalej
Najpopularniejszy napój świata zaczynał jako cudowne lekarstwo, w którego skład wchodziły kokaina i końskie dawki kofeiny uzyskane z afrykańskich orzeszków kola. Rywalizując z setkami podobnych specyfików, zwyciężyć można było tylko inwestując w reklamę i rozpoznawalność marki. Niezwykła historia Coca-Coli to… Czytaj dalej